Door NRC redacteur Elsje Jorritsma, 02-09-2014
AMSTERDAM. Als de voor jihadplan- nen gearresteerde ouders uit Huizen worden vrijgelaten, krijgen zij hun kinderen niet meteen terug. De Raad voor de Kinderbescherming (RvK) wil dan eerst onderzoeken of de kinderen veilig zijn bij hun ouders, ook als het OM besluit niet verder te vervolgen. „Nu wij erbij zijn betrokken maken we onze eigen afwegingen”, zegt een woordvoerder van de RvK. Daartoe zal de Raad onder meer nagaan „of de kinderen iets hebben meegekregen van de ideeën van de ouders over het kalifaat”, zegt de woordvoerder. „We willen weten hoe ouders bij wie dit ge- dachtegoed leeft, de veiligheid van hun kinderen kunnen garanderen.”
Jeugdrechtadvocaat Reinier Feiner vindt het voornemen de kinderen ook na vrijlating van de ouders in een pleeg- gezin te laten een ernstige inbreuk op de rechten van de ouders. „Ouders zijn in Nederland vrij om hun kinderen op te voeden in hun eigen levensovertui- ging. Dit is de gedachtepolitie.”
Afgelopen vrijdag zijn twee koppels gearresteerd die ervan worden ver- dacht met hun in totaal zes kinderen naar Syrië te willen afreizen om zich bij de IS-strijders te voegen. Bij die ar- restatie zijn de kinderen, in de leeftijd van 8 maanden tot 9 jaar, uit huis geplaatst bij pleegouders en voor een pe- riode van drie maanden onder toe- zicht gesteld van jeugdzorg. De reden daarvoor was volgens de RvK dat zij op vrijdag via een ambtsbericht uit Den Haag werden geïnformeerd dat bij de gezinnen beide ouders zouden wor- den opgepakt. De RvK heeft toen be- sloten de kinderen te verwijderen uit die „stressvolle situatie” en ze over te brengen naar een „veilige plek”. De rechter heeft daartoe ‘een spoeduit- huisplaatsing’ uitgesproken.
Het is ongebruikelijk dat kinderen bij een arrestatie van de ouders naar pleeggezinnen gaan. „Ik heb nog nooit meegemaakt dat jeugdzorg wordt in- geschakeld voor een arrestatie”, zegt Bart Nooitgedagt, voorzitter van de vereniging voor strafrechtadvocaten. Normaal gesproken worden ouders in zo’n geval in staat gesteld zelf iets voor de kinderen te regelen, zegt ook jeugd- rechtadvocaat Reinier Feiner. „Dan bellen ze oma, of een buurvrouw.”
De Kinderbescherming wil niet rea- geren op de vraag hoe vaak justitie vraagt naar een gezin te kijken waar- van de ouders opgepakt worden. Het OM laat weten dat van geval tot geval wordt bekeken, maar zegt geen cijfers te hebben. Nooitgedagt heeft zelf recent tweemaal meegemaakt dat kin- deren van vrouwen die ervan ver- dacht werden de strijd van IS te steunen onder toezicht werden geplaatst.
De kinderen van de ouders uit Hui- zen zijn niet geplaatst bij familie of be- kenden. Een plaatsing in vertrouwde kring is wel het uitgangspunt van de jeugdwet, zegt Feiner, omdat dat voor de kinderen minder ingrijpend is. In dit geval kon dat niet volgens de RvK, omdat ze de omgeving van de ouders niet kent, en dus ook niet kon inschatten of de kinderen daar wel veilig zouden zijn, zegt een woordvoerder.
PASPOORTEN
Kritiek advocaten
Het vervallen verklaren van p as- poortenvanpotentiëleSyrië- gangers is een te vergaand e maatregelen de juridische onder- bouwing daarvan is onvoldoende. Dat zeggen advocaten over het be- sluit van de gemeente Huizen om paspoorten van vier personen vervallen te verklaren. Zij zouden zich in Syrië willen aansluiten bij IS.
„Misschien waren die stellen al ge- radicaliseerd, en was de Syriëreis daar niet eens voor nodig. De criminologische redeneertrant is du- bieus”, zegt bijvoorbeeld advocaat Florimond Wassenaar.